باشگاه خبری فراساحل: پایانه شناور صادراتی (FSU) خلیج‌فارس به طور رسمی افتتاح شد. با توجه به ضرورت ذخیره‌‌سازی نفت خام سنگین میدان‌های سروش و نوروز و لزوم جایگزینی و تعمیرات اساسی پایانه شناور صادراتی سورنا، طرح ساخت پایانه شناور صادراتی جدید متناسب با تکنولوژی روز و همگام با استانداردهای جهانی در دستور کار شرکت نفت فلات قاره ایران قرار گرفت. به گزارش باشگاه خبری فراساحل و به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی شرکت ملی نفت ایران، نفت تولیدی در سکوهای شرکت نفت فلات قاره ایران از طریق خط لوله به مناطق عملیاتی ارسال و از آنجا به مقاصد صادراتی فرستاده می‌شود اما نفت تولیدی برخی از میادین مانند سروش و نوروز پس از تولید و فرآورش روی سکوهای دریایی برای ذخیره‌سازی و صادرات مستقیم از دریا به پایانه‌های شناور صادراتی، ارسال می‌ شود. هم‌اکنون پایانه شناور صادراتی خلیج‌فارس در میدان سروش واقع در شمال خلیج‌فارس در موقعیت تعیین شده به عمق 38 متر که از قبل پایل‌کوبی و آماده استقرار پایانه بود، نصب شده است.

ویژگی‌های پایانه شناور صادراتی خلیج‌فارس

پایانه شناور صادراتی (FSU) خلیج‌فارس بزرگترین پایانه ساخته شده در جهان است. این پایانه 337 متر طول، 60 متر عرض، 33 متر ارتفاع و بیش از 51400 تن وزن دارد. این پایانه در مجموع 21 مخزن دارد و ظرفیت نهایی ذخیره‌سازی این مخازن به 2 میلیون و 207 هزار بشکه می‌رسد. میانگین نفت دریافتی این پایانه، 200 هزار بشکه از تاسیسات اولیه تولید سروش و نوروز از طریق دو خط لوله به طول 7 کیلومتر و قطر 16 اینچ است. این پایانه مجهز به وسایل کامل ایمنی و پیشرفته‌ترین سیستم میترینگ از نوع اولتراسونیک است. در ساخت این پایانه از ورق‌های ضخیم فولادی استفاده شده که این امر از نظر ایمنی در سطح استانداردهای روز جهانی قرار دارد. در این خصوص با توجه به عمر مفید تعریف شده برای این پایانه شناور صادراتی و دوجداره بودن بدنه آن، احتمال بروز حادثه، نشت نفت و آلودگی آب‌های خلیج‌فارس بسیار کاهش می‌یابد.

با توجه به وجود سیستم‌های پیشرفته اعلام و اطفا حریق در این پایانه و سیستم‌های پیشرفته مقابله با گاز H2S در طول مدت راه‌اندازی و بهره‌برداری از آن، خوشبختانه هیچ‌گونه حادثه انسانی رخ نداده که این امر رکوردی بی‌نظیر محسوب می‌شود. از دیگر ویژگی‌های این پایانه مدرن می‌توان به امکان حضور 70 تا 80 نفر به طور همزمان در آن اشاره کرد. البته با توجه به بکارگیری تجهیزات بسیار پیشرفته در این پایانه شناور صادراتی، نیاز به نیروی انسانی به حداقل کاهش یافته و بیشتر عملکردهای آن به صورت خودکار انجام می‌شود. پایانه شناور صادراتی خلیج‌فارس همچنین دارای دو فروند قایق نجات هر یک به طرفیت 90 نفر است که در صورت بروز هرگونه حادثه احتمالی امکان نجات جان سرنشینان آن در کمترین زمان ممکن وجود دارد.

عملیات نصب پایانه شناور صادراتی خلیج‌فارس

برای نصب پایانه عظیم شناور صادراتی خلیج‌فارس، عملیات گسترده و پیچیده‌ای از سوی متخصصان داخلی با راهبری کارشناسان خارجی انجام شد. در این عملیات سخت و پیچیده افزون بر انجام لوله‌‌گذاری‌های گوناگون، ارتباط بین چند راهه PLEM و این پایانه نیز برقرار ‌شد. در این عملیات نفت خام تولید شده در سکوی سرچاهی سروش و نوروز پس از فرآورش در تاسیسات SPP1 و SPP2 به پایانه شناور صادراتی خلیج‌فارس ارسال می‌شود. در این خصوص دو خط لوله به قطر 16 اینچ، نفت تولیدی سکوهای سروش و نوروز را به این پایانه منتقل می‌کند. این خطوط لوله در انتها توسط چند راهه‌ای که در عمق 38 متری آب نصب شده است به پایانه متصل می‌شود.

به دلیل اینکه پایانه شناور خلیج‌فارس در هنگام پر بودن با 2.2 میلیون بشکه نفت خام حرکت‌های زیادی داشته و این امر ممکن است باعث بروز حوادث احتمالی شود برای جلوگیری از وقوع این حوادث، ارتباط بین چند راهه PLEM و این پایانه از نوع انعطاف‌پذیر انتخاب شده است. به طوری که چهار لوله کاملا انعطاف‌پذیر به قطر هر کدام 9 اینچ چند راهه PLEM را به پایانه خلیج فارس متصل می‌کند. همچنین به منظور ایمنی بیشتر یک هرزگرد (Turret) در بخش پشتی پایانه خلیج‌فارس نصب شده است که نفت خام وارد شده از PLEM نیز از همین طریق وارد پایانه می‌شود. این هرزگرد امکان گردش آزاد را برای پایانه فراهم کرده و توانایی چرخش 360 درجه‌‌ای دارد. عملیات صادرات نفت خام از پایانه خلیج‌فارس نیز در نوع خود بی‌نظیر و پیچیده است. در این عملیات در زمان بارگیری، تانکر صادرات از بخش جلو به پایانه متصل شده و پایانه به همراه تانکر به طور همزمان تا اتمام زمان بارگیری به دور هرزگرد (Turret) می‌چرخند.

 دستاوردهای ساخت، نصب و راه‌اندازی پایانه خلیج‌فارس

از مهمترین دستاوردهای ساخت، نصب و راه‌اندازی پایانه شناور خلیج‌فارس برای صنعت نفت کشور می‌توان به افزایش ظرفیت ذخیره‌‌سازی نفت خام کشور به میزان 2 میلیون و 207 هزار بشکه، افزایش دقت در نفت صادراتی با سیستم‌های جدید اندازه‌گیری، پیشرفته‌‌ترین ترمینال صادراتی کشور با مکانیسم اندازه‌گیری اولتراسونیک، امکان افزایش تولید از میادین سروش و نوروز، جلوگیری از آلودگی محیط‌زیست دریایی خلیج‌فارس و افزایش ایمنی، نصب بزرگترین تاسیسات شناور ذخیره‌سازی و صادرات نفت خام در خاورمیانه توسط متخصصان داخلی برای نخستین‌بار و آموزش کارشناسان و متخصصان داخلی و بومی‌سازی ترمینال‌های پیشرفته اشاره کرد. شرکت نفت فلات قاره ایران در زمره یکی از بزرگترین شرکت‌های تولیدکننده نفت دریایی جهان است که وظیفه تولید بخش عمده‌ای از نفت کشور در طول بیش از 1200 کیلومتر از گستره آب‌های نیلگون خلیج‌فارس با پیشینه بیش از نیم قرن تجربه برعهده دارد. حوزه اصلی فعالیت شرکت نفت فلات قاره ایران در شش منطقه بهرگان، خارگ، لاوان، سیری، کیش و قشم و سکوهای بهره‌برداری نفت خام در خلیج‌فارس است.